Müşterek mülkiyet ile malik oldukları taşınmaz üzerinde ortaklığın satış yolu ile giderilmesi talebiyle dava açan davacılar, yine müşterek malik olan davalının, bahse konu taşınmazın “aile konutu” şerhli olduğu gerekçesiyle reddi talebi üzerine mahkeme müşterek mülkiyetle malik olunan taşınmazın müşterek maliklerden olan davalının “aile konutu” olarak kullanması ve bu durumu tapuya şerh ettirmesi nedeniyle satılamayacağına karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.
Anayasa Mahkemesi ekli kararda ayrıntıları belirtildiği gibi; müşterek maliklerin birbirlerine karşı açtıkları “ortaklığın giderilmesi” davasının “aile konutu” iddiasında olan eş için sonuç doğuracak hukuki bir işlem niteliğinde olmadığını, ortaklığın sona erdirilmesi işleminin paydaşların mülklerini kaybetme sonucunu doğuran bir işlem olmadığını, satış sonucu elde edilecek bedelin paydaşlara payları oranında dağıtılacağını, “aile konutu” şerhi sahibi olan malikin de mülkünden mahrum kalmasının söz konusu olmayacağını, ayrıca bu malikin satış suretiyle ortaklığın giderilmesi halinde ihaleye katılarak taşınmazı satın alma hakkının bulunduğunu, başvurucuların başka yollarla paydaşlığı giderme imkanlarının oldukça az olduğunu değerlendirmiştir.
Sonuç olarak ise; “tüm bu koşullar gözetildiğinde başvurucular tarafından ortaklığın giderilmesi davasının paydaşlardan birinin eşinin aile konutu itirazında bulunması nedeniyle reddedilmesinin başvuruculara -diğer tarafın menfaatlerine nazaran- orantısız bir külfet yüklenmesine yol açtığı değerlendirilmiştir. Başvurucuların ortaklığın dava yoluyla giderilmesi talebinin reddedilmesi tasarruf yetkisini tamamen ortadan kaldırmasa da aşırı derecede zorlaştırmıştır. Bu durumda kamu makamlarının her iki tarafın menfaatleri arasında adil bir denge kurabildikleri ve eşit ilgi gösterme yükümlülüklerini ifa edebildikleri söylenemeyecektir” gerekçesiyle, mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ve başvurucuların davacı olarak ortaklığın giderilmesi talebiyle açtıkları ancak davalı ortağın “aile konutu” şerhinin bulunması nedeniyle reddedilmesi ile ilgili kararın yeniden yargılama yapılmak suretiyle kaldırılması için mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bu şekilde; Anayasa Mahkemesi “aile konutu” şerhi bulunan taşınmazlar üzerinde paylı mülkiyetle malik olan kişilerin Yargıtay’ın bazı uygulamaları nedeniyle mağdur olmalarının önüne geçmiş ve bu şekilde paylı mülkiyetle malik olunan kişilerin “mülkiyet hakkı” kapsamında ortaklığın giderilmesi gerektiği hususunu hükme bağlamıştır.
Anayasa Mahkemesinin 10/11/2020 günlü Resmi Gazete’de yayınlanan kararı ektedir.
Çalışmanın faydalı olması dileğiyle…